Dinsdag 13 September 2011 at 8:01 pm - Categorie: maatschappij
Geachte Commissie voor de straatnamen Amsterdam,
Onlangs wandelde ik door de Spaarndammerbuurt in Oud-West, en tot mijn vreugde viel mijn oog op het straatnaambord van het Domela Nieuwenhuisplantsoen. Ik wist niet eens dat er een plantsoen naar deze eigenzinnige en tegendraadse figuur genoemd was, en omdat ik zijn ideeën interessant vind en zijn boeken aan het lezen ben ging ik eens kijken wat er allemaal ter toelichting op het bordje stond. Daar las ik ondermeer: Luthers Predikant.
Lees verder
Woensdag 10 Augustus 2011 at 12:50 am - Categorie: maatschappij
Overal krijgen steeds meer mensen te maken met de agressie van moslims die zich niet in de westerse samenleving kunnen of willen integreren. Steeds meer mensen laten hun frustratie in het openbaar horen. Buurtbewoners, scholen, instanties, winkeliers en bedrijven, westers geklede vrouwen, joden, homo's, artsen, ziekenhuizen, ambulancemedewerkers en de brandweer, busschauffeurs, iedereen heeft inmiddels wel persoonlijke verhalen te vertellen. Omdat de politiek de andere kant uitkijkt en mensen die aan de bel trekken wegzet als racisten en populisten, willen bewoners volgens een
artikel in De Pers in Helmond nu zelfs overgaan tot het oprichten van eigen knokploegen tegen de intimidatie en het geweld van deze jongeren. Wanneer gaat het westen nu eindelijk de islamitische straatterreur aanpakken? Benoemen en bouwen is het devies - dus eindelijk de islam benoemen als oorzaak van de integratieproblemen en de achterstand van de moslimgemeenschap. Religie in de taboesfeer houden zal in de nabije toekomst tot ongekende problemen met de allochtone gemeenschap leiden.
Er moet niet worden gewacht tot de emancipatie en het verlangen naar vrijheid van binnenuit komt. Het westen moet rechtsstreeks de confrontatie aangaan en durven te zeggen wat het verschil is tussen totalitair religieus sektarisme en een open samenleving. Waarom zouden wij onze cultuur niet in het openbaar mogen uitdragen en verdedigen? Waarom moeten we de moslims met zoveel respect behandelen dat we niet eens mogen uitleggen wat de waarden van onze open, seculiere maatschappij inhouden, en wat er de voordelen van zijn?
Lees verder
Maandag 31 Januari 2011 at 7:59 pm - Categorie: maatschappij
De website Hoeiboei reikt jaarlijks een
hoofddoekprijs uit aan degene die in het afgelopen jaar 'het zotste excuus verzint om dit malle en discriminerende symbool in onze seculiere samenleving te promoten'. Op de website staan een aantal mensen voorgedragen op wie je je stem kan uitbrengen. Het is moeilijk te kiezen, maar mijn nominatie voor dit jaar gaat naar de Commissie Gelijke Behandeling, die stelt dat scholen het dragen van hoofddoeken
niet mogen verbieden. Aangezien alleen stemmen op personen mogelijk is, zal mijn stem dus gaan naar de mij verder onbekende voorzitter Laurien Koster. De reden is dat deze commissie, die is ingesteld om ongelijke behandeling te bestrijden, juist
ongelijke behandeling bevordert door religieuze ongelijkheid in bescherming te nemen. De commissie heeft als controleorgaan op de uitvoering van de wet veel invloed en remt de noodzakelijke discussie over de achterliggende problematiek, namelijke sektarische en religieuze onderwerping van vrouwen en meisjes.
Meisjes mogen op grond van religie ongelijk worden behandeld. De Commissie Gelijke Behandeling ondersteunt discriminatie en ongelijkheid in plaats van deze te bestrijden. Het recht dat religies nemen om te kunnen discrimeren en zelfs de wet te ontduiken wordt door de CGB verdedigd, terwijl religies grip op de samenleving proberen te krijgen om de verworven vrijheden en gelijke rechten te onderdrukken. Geen enkele religie promoot gelijke rechten of individuele ontwikkeling, dus met een beroep op de vrijheid van religie kan geen gelijke behandeling worden bereikt.
Lees verder
Zondag 19 December 2010 at 6:48 pm - Categorie: maatschappij
Atheïstisch Verbond.
Atheïsten zijn eigenlijk genoemd naar iets wat aan hen zou ontbreken, namelijk een geloof in god. Maar in werkelijkheid houden atheisten zich niet zo bezig met het bestaan van god. Atheïsten zijn bezig met de wereld op zichzelf en trekken daar conclusies uit. Dat is iets anders dan bij alles de vraag stellen: hoe kan ik dit of dat verklaren zonder god. Het woord 'atheïst' kun alleen verzinnen als je bent opgegroeid mét een godsbesef. In het hoofd van de atheist komt het niet op. Maar wat zijn atheïsten dan wel, en wat voor belangen moeten ze verdedigen?
Wie god niet kent die mist iets.
Feiten, bewijzen en geloven
'Gelovig zijn' wordt een goede eigenschap gevonden. Wie zegt dat hij gelovig is, lijkt meteen al een goed en betrouwbaar mens. Maar de vraag is waar gelovigen dan in geloven. We denken soms aan een man met een grijze baard die vanaf een wolk de weersverschijnselen regelt en de gebeden verhoort. God zou de schepper zijn van de aarde, de mensen en het universum, en hij moet worden geprezen voor het leven dat hij ons heeft gegeven en de wereld die hij voor ons heeft geschapen.
Lees verder
Maandag 11 Oktober 2010 at 9:23 pm - Categorie: maatschappij
"
Ons komt een taak toe om in het gepolariseerde debat dat wij nu kennen de godsdienstvrijheid te verdedigen," zei Femke Halsema zaterdag tijdens de conferentie
Godsdienstvrijheid of vrij van godsdienst? in de Utrechtse Jacobikerk afgelopen zaterdag. Natuurlijk komt die taak GroenLinks niet vandaag voor het eerst toe. Deze lag al minstens te wachten sinds eind jaren tachtig, toen GL-politicus Mohammed Rabbae voorstelde De Duivelsverzen van Salman Rushdie via de democratische weg te verbieden in plaats van door een fatwa die opriep tot het vermoorden van de schrijver. Sindsdien hebben zich ontelbare gelegenheden voorgedaan die de linkse partijen hadden kunnen inspireren tot het verdedigen van de godsdienstvrijheid én de godsdienstkritiek.
Lees verder
Vrijdag 02 Juli 2010 at 12:29 am - Categorie: maatschappij
De recente “Goden en Politiek”
conferentie in Kopenhagen heeft de volgende verklaring aangenomen over Religie in het Openbare Leven. De conferentie was de eerste Europese ontmoeting van
Atheist Alliance International en werd mede georganiseerd door AAI en de
Deense Atheist Society.
Tekst van de verklaring
Wij, deelnemers aan de
Wereld Atheïstische Conferentie: Goden en Politiek, gehouden in Kopenhagen 18-20 juni 2010, verklaren hierbij het volgende:
- Wij erkennen het onbeperkte recht op vrijheid van geweten, godsdienst en overtuiging, en dat de vrijheid om je godsdienst uit te oefenen slechts moet worden beperkt door de noodzaak om de rechten van anderen te respecteren.
- Wij zijn van mening dat politieke besluiten moeten worden gebaseerd op bewijs en rede, en niet op dogma's.
Lees verder
Maandag 03 Augustus 2009 at 10:59 am - Categorie: maatschappij
Het mensenrechtencomité van de Verenigde Naties vraagt Nederland het
euthanasiebeleid te herzien. Euthanasie wordt door de commissie geassocieerd met de doodstraf en moet daarom om misbruik te voorkomen worden getoetst door een rechter. De doodstraf is niet terug te draaien, is het argument, net zoals euthanasie.
Natuurlijk is een arts beter in staat dan een rechter om te bepalen of iemands lijden ondraaglijk en uitzichtloos is. Maar het belangrijkste is dat mensen zelf willen bepalen of ze euthanasie een menswaardige oplossing vinden voor ondraaglijk en uitzichtloos lijden. De nadruk in de kritiek wordt gelegd op vermeende wilsonbekwaamheid. Het wordt voorgesteld alsof dementerende ouderen worden gelokt in een fuik van hun kinderen en zorgverleners. Maar het euthanasiebeleid wordt ontwikkeld door de betrokkenen zelf, namelijk de Nederlanders, op een moment dat zij niet wilsonbekwaam zijn maar heel goed weten waar het over gaat. Wij nemen zelf deel aan de discussie en vormgeving van onze eigen euthanasiewet, die er komt op grond van onze eigen wens om op een menswaardige manier het leven te kunnen beëindigen, als zulke omstandigheden zich zouden aandienen. Waar we naar streven is dus een wet die iedereen op zichzelf zou willen toepassen.
Lees verder
Dinsdag 31 Maart 2009 at 1:19 pm - Categorie: maatschappij
Zaterdagochtend 28 maart organiseerde
De Vrije Gedachte, op initiatief van Frans van Dongen van de
Atheïstische Beweging, in het Humanitasgebouw in Rotterdam een discussiedag over de vraag of de tijd rijp was om een atheïstische politieke partij op te richten. De discussie werd geleid door Anton van Hooff. Frans van Dongen pleit voor het oprichten van een atheïstische partij vanwege de de oprukkende invloed van religies in de politiek en is op zoek naar medestanders die bereid zijn zo'n initiatief van de grond te brengen. Blijkbaar betreft het een gevoelig initiatief, en de dag werd dan ook mede ingeleid door twee tegenstanders van een politieke partij in naam van het atheïsme. Lex Hagenaars, voorzitter van De Vrije Gedachte, en Sarah Strous, die een seculiere lobby in oprichting vertegenwoordigt, schetsten de valkuilen waar een atheïstische politieke partij mee te maken zal krijgen.
Lees verder
Zondag 15 Maart 2009 at 5:13 pm - Categorie: maatschappij
Is de populariteit van Wicca door het atheïsme toegenomen?
Op
Rknieuws.net stelde Mark van de Voorde dat de atheïstische slogan
Er is waarschijnlijk geen god de opkomst van bijgeloof in de hand werkt.
Waarschijnlijk zou leugenachtig zijn gekozen en werkt twijfel in de hand. Ik wil Van de Voorde tegemoet komen in de zin dat het inderdaad 100 % zeker is dat er geen goden en kabouters bestaan. Oneens ben ik het echter met zijn stelling dat een halve eeuw 'atheïstische propaganda' weliswaar heeft geleid tot leegloop van de kerk, maar niet tot meer atheïsme; volgens Van de Voorde zouden juist esoterie en bijgeloof toenemen.
Natuurlijk klopt deze redenering niet. De opkomst van vage
New Age-bewegingen en astro-tv zijn niet het gevolg van 'atheïstische propaganda', maar van de geseculariseerde samenleving en de tanende macht van de onderdrukkende kerk. Zolang de kerk kon heersen, was het mogelijk alle andersdenkenden te onderdrukken. Gedurende een lange periode is het mogelijk geweest waarzeggers en heksen monddood te maken of om het leven te brengen, evenals mensen met een afwijkende vorm van het christelijk geloof. Na de middeleeuwen kwamen weliswaar langzaam het humanistische denken en een vrijdenkersbeweging op gang, maar de eerste woordvoerders van deze stroming waren hun leven nog helemaal niet zeker. Blasfemie was een serieus vergrijp, en het verbod erop bracht zowel godsdienstcritici, ketters, andersgelovigen als wetenschappers tot zwijgen. De relatie tussen de opkomst van het atheïsme en de New Age is dan ook een andere.
Lees verder
Vrijdag 20 Februari 2009 at 4:09 pm - Categorie: maatschappij
Op
28 maart organiseert
De Vrije Gedachte een bijeenkomst in Rotterdam waar wordt gebrainstormd over de vraag of er een atheïstische politieke partij nodig is. Initiatiefnemer is Frans van Dongen van de
Atheïstische Beweging. Hij zal dan spreken over het belang van een seculiere partij. Verdere sprekers zijn Sarah Strous over een politieke lobby, en Lex Hagenaars van
De Vrije Gedachte.
Veel mensen worden de laatste jaren kriegelig van de manier waarop religie zich naar voren dringt. De neiging om tegen de scheiding van kerk en staat in religieuze politiek acceptabel te maken is hierbij het grootste struikelblok. Grote, invloedrijke bewegingen propageren zelfs openlijk het afschaffen van de seculiere democratie en het invoeren van een theocratisch stelsel, met alle gevolgen voor de mensenrechten van dien.
Bush was een pion van deze beweging. Nederland wordt op het moment medegeregeerd door zo'n theocratische partij, de ChristenUnie, en ook dat blijft niet onopgemerkt. Men lijkt soms de klok op wetenschappelijk, ethisch en maatschappelijk gebied te willen terugdraaien.
Niet alleen ongelovigen storen zich aan de vaak wereldvreemde groeperingen aan wie de vooruitgang voorbij lijkt te zijn gegaan. Ook vele gelovigen zijn zich bewust van het belang van een seculiere overheid, die neutraal is en geen groeperingen bevoordeelt of benadeelt op basis van hun wereldbeschouwing en levensstijl. Maar atheïsten en humanisten missen in het openbare discours de 'atheïstische stem'. In de politiek lijkt de religieuze lobby hierdoor op een glansrijke overwinning af te stevenen. Religie wordt op allerlei manieren gesteund en zichtbaar gemaakt. Religieuze discriminatie wordt steeds vaker gesteund en verdedigd.
Lees verder
Zondag 30 November 2008 at 7:33 pm - Categorie: maatschappij
In het
Reformatorisch Dagblad staat een artikel naar aanleiding van een boek van de Amerikaanse journalist Chris Hedges met de titel ”Ik geloof niet in atheïsten”. In het boek wordt het atheïsme bekritiseerd. Dat kan geen kwaad. Maar een aantal punten trekken de aandacht. Er lijken een aantal aannames over atheïsten en hun 'geloof' gemeengoed te worden die nodig moeten worden rechtgezet, om te voorkomen dat de discussie verzandt in holle verwijten die afleiden van wat er werkelijk ter discussie moet worden gesteld, namelijk: religie als bron van conflicten en geweld.
Een opmerkelijk retorisch gebruik in religieuze kringen is om kritiek die het eigen geloof ten deel valt van de inhoud te doen en de woorden terug te kaatsen onder het motto 'wat je zegt ben je zelf'. Met deze strategie stelt men mogelijk zichzelf gerust, maar de kritiek is er niet mee weerlegd. Zo is in de bespreking te lezen:
In zijn boek, in de pers een klaroenstoot genoemd, polemiseert Chris Hedges tegen de „nieuwe atheïsten” als Richard Dawkins en Christopher Hitchens. Hedges schrijft dat deze profeten van het atheïsme een eigen vorm van fundamentalisme hebben geschapen, met nieuwe ideeën over onze morele superioriteit en de almacht van de menselijke rede.
De suggestie dat volgens atheïsten de rede 'almachtig' is, is een weerkaatsing van de kritiek op religies waarin het geloof in een 'almacht' centraal staat. Atheïsten hebben geen binding met het concept van 'almacht'. De rede maakt een betrouwbaardere kijk op de realiteit mogelijk dan de klakkeloze aanvaarding van de openbaring van een almacht, maar is niet 'almachtig'.
Lees verder
Zaterdag 01 November 2008 at 03:15 am - Categorie: maatschappij
Khalid Sohail, een voormalige orthodoxe moslim uit Pakistan, schreef in zijn autobiografie
From Islam to Secular Humanism: A Spiritual Journey hoe en waarom hij afstand deed van het geloof. Hij is nu voorstander van een
seculiere, humanistische maatschappij.
Sohails eerste twijfels aan de religie begonnen te rijzen tijdens het volgen van een wetenschappelijke studie. Hij meende aanvankelijk dat mensen verkeerde opvattingen over hun religie hadden. Maar toen tijdens de regering van Zulfiqar Ali Bhutto Pakistan langzaam begon te veranderen in een fundamentalistische staat, zag hij dat religie ook gevaarlijk kan zijn. Hij besloot naar het westen te emigreren.
Sinds zijn boek is gepubliceerd werd hij vaak aangesproken en uitgenodigd door moslims die hem vertelden dat ze eigenlijk niet langer geloofden, maar dat ze dit onder de sociale druk van hun familie of omgeving niet naar buiten durven te brengen. Ze vrezen vooroordelen, geweld en achtervolging. Sohail was ontdaan dat zelfs in een vrij land als Canada nog zoveel mensen waren die zich onder druk van een religie niet vrij durfden te uiten. Hij moedigt iedereen zoveel mogelijk aan zich aan te sluiten bij vrijdenkersverenigingen. Het bleek dat veel moslims in Canada voor ze zijn boek hadden gelezen niet eens wisten dat er humanisten bestaan.
Lees verder
Vrijdag 18 Januari 2008 at 12:11 pm - Categorie: maatschappij
Keep an open mind, but not so open that your brains fall out. (Carl Sagan)
Onlangs zat ik aan bij een academisch diner in Delft met staf en studenten. Aan de tafel waar ik zat ontspon zich een gesprek dat de gemoederen al snel verhitte. De kloof over fundamentele issues bleek immens breed en diep. Geen enge moslimfanaten, maar gewoon autochtone studenten en academici, die zich ontpopten als (zoals Jespersen en Pittelkow (1) het noemen) naïvisten. Niet alleen op politiek vlak, maar ook op het gebied van wetenschap. Niet elke dialoog leidt tot consensus en verbroedering. De opstap tot discussie was de Januskop van Cees Dekker, Spinozaprijswinnaar en moleculair fysicus aan de TU Delft enerzijds, en bevlogen christen en creationist in disguise anderzijds. In zeer korte tijd liep er een diep schisma over de tafel. Ik moet bekennen dat ik tot mijn spijt uit mijn slof schoot toen er beweerd werd dat ik een christen ben omdat de westerse cultuur nu eenmaal doordesemd is met christelijke waarden. Toen ik heftig en verontwaardigd riposteerde dat ik in geen enkel opzicht christelijk ben (of de paus moet diep in zijn hart een atheïst zijn) deed mijn opponent er nog een schepje bovenop door te zeggen dat ik een rechtlijnige calvinist was.
Lees verder
Donderdag 17 Januari 2008 at 3:52 pm - Categorie: maatschappij
Ook christenen zijn gebaat bij een religieus neutrale staat naar Frans model, zei prof. dr. P. B. Cliteur woensdag op het congres ”Neutrale staat: kreet of credo?” in Groningen.
Religie als bron van sociale cohesie is een misleidende belofte, volgens Cliteur. Het idee van één religie en één staatskerk is geen realistisch perspectief. (Bron:
Reformatorisch Dagblad)
Niet alleen gelovige maar ook seculiere bewindslieden verwijzen naar de bindende kracht van de godsdienst voor de samenleving. Maar de binding van religie is alleen maar schijnbaar, doordat wordt nagelaten concreet vast te stellen welke religie de samenhang bevordert en hoe dit dan gebeurt. Zo denkt iedereen aan zijn eigen religie als fundamentele basis voor het geheel. Maar volgens Cliteur is er geen speciale godsdienst aan te wijzen die de sociale samenhang van de volledige samenleving kan bevorderen. Bewindslieden kunnen hun aanspraken op de godsdienst als bindend element niet waarmaken.
Lees verder
Donderdag 10 Januari 2008 at 04:27 am - Categorie: maatschappij
In de Trouw wordt aandacht besteed aan de gelovige atheïstische dominee Klaas Hendrikse en de weigering van de Protestantse kerk om het debat met deze dominee aan te gaan. De predikanten
Derk F. Blom en
Reinier Gosker schrijven in een opiniestuk over Gerrit de Fijter, praeses van de Protestantse Kerk in Nederland (PKN), die een uitnodiging van de Trouw afslaat. Intussen vliegt het boek
Geloven in een god die niet bestaat de winkels uit, als een niet te missen teken dat dit onderwerp leeft. De kerk is blijkbaar niet bij machte te leren van oude fouten, vooral niet als het gaat om het aangaan van de confrontatie met het leeglopen van de kerken door het toenemende ongeloof.
Lees verder
Zondag 14 Oktober 2007 at 3:28 pm - Categorie: maatschappij
Ehsan Jami
Het lijkt wel of het debat over de integratie van moslims in onze samenleving is vervangen door een debat over de toon van het debat. Dat is een signaal dat de verwarring tot grote hoogte is gestegen en dat het nodig is terug te keren naar de essentie van het oorspronkelijke debat. Allereerst is het van belang te beseffen dat het debat over de islam en over een mogelijke reformatie van de islam niet exclusief Nederlands is, maar internationaal. In Frankrijk voeren opiniemakers en politici een fel debat over de islam, met scherpe argumenten. En niemand die ook maar iets over de toon zegt. De Fransen vinden blijkbaar dat een gevoelig onderwerp niet met de mantel der liefde bedekt moet worden. Alles dient gezegd te worden, als het maar inhoudelijk is en er niet op de man wordt gespeeld. In Nederland zijn we gewoon nog te bang om over de islam te discussiëren. Dat is begrijpelijk gezien de potentiële gewelddadigheid van radicale moslims. Zij zorgen voor terreur en angst. Maar een vrije samenleving kan daar niet aan toegeven.
Lees verder
Donderdag 04 Oktober 2007 at 5:41 pm - Categorie: maatschappij
Dirk Verhofstadt
www.liberales.be
We worden de laatste tijd overspoeld door boeken van auteurs die voor het moreel houvast in de samenleving willen teruggrijpen naar religies in het algemeen en naar het christendom in het bijzonder. Ik denk aan
Strohonden van John Gray,
Tijd van onbehagen van Ad Verbrugge,
De teloorgang van de westerse cultuur van John Carroll en
De ondergang van het atheïsme van Alister McGrath. Ze lijken wel de moderne volgelingen van Oswald Spengler die in zijn beruchte
Der Untergang des Abendlandes het verval van godsdienst en traditie voorspelde en daarmee het einde van de beschaving.
Het zijn de hedendaagse cultuurpessimisten die zich net zoals hun voorgangers manifesteren in tijden van verandering en onzekerheid. Ze verwerpen de verbeelding, de onttovering en het menselijk streven naar genot en ze menen dat de grenzen van het menselijk denken en kunnen al lang bereikt zijn, of zelfs overschreden. Daarom prediken ze voor bezinning, contemplatie, resignatie en devotie. Ze verkiezen de traditie, het geloof en derhalve de zelfverloochening boven het recht op zelfbeschikking, de rede, de moderniteit, het vooruitgangsgeloof en de vrijheid. Ze hebben een fundamenteel wantrouwen tegenover de mens en het leven. En vooral tegenover alle vormen van ongeloof. Deze atheïstische trefdag komt dus op tijd, al was het maar omdat we hier de stellingen van deze cultuurpessimisten en hedendaagse apologeten van het Avondland kritisch tegen het licht kunnen houden.
Lees verder
Zondag 09 September 2007 at 07:44 am - Categorie: maatschappij
In het verslag van een partijbijeenkomst van de PvdA vorige zaterdag in
depers.nl werd vermeld dat Wouter Bos zich wil gaan inzetten voor een
liberale islam. Volgens hem hoeft de scheiding tussen kerk en staat niet absoluut hoeft te zijn; de overheid kan zich best bezighouden met de inhoud van een religie door bepaalde interpretaties te promoten. Bos werd tot dit idee geïnspireerd door een Maleisische liberale moslim die op deze bijeenkomst aanwezig was, die zei dat weliswaar kerk en staat gescheiden zijn, maar dat een politieke partij niet neutraal is, en zich dus ook met de godsdienst kan bemoeien. Ahmed Marcouch, de voorzitter van de Amsterdamse deelraad Slotervaart, zag hierin een mogelijkheid om via de PvdA boeken over de liberale islam in de bibliotheken op te nemen.
Dit roept natuurlijk weerstand op. De PvdA heeft ook atheïstische aanhangers, en aanhangers van andere geloven, die allemaal braaf humanistische en seculiere waarden vertegenwoordigen, zich uitspreken tegen discriminatie en geweld, en vrijemeningsuiting accepteren. Waarom zouden zij accepteren dat zij zelf verantwoordelijkheid dragen voor het promoten van hun eigen gedachtegoed, terwijl een bepaalde godsdienst een voorkeursbehandeling gaat krijgen?
Misschien moeten we in plaats van de islam te promoten eens stilstaan bij het waarom van de grondslagen van onze eigen cultuur.
Lees verder
Zaterdag 01 September 2007 at 5:07 pm - Categorie: maatschappij
Susan Jacoby
De schrijfster en verslaggeefster
Susan Jacoby was op 31 december 2005 te gast bij
Point of Inquiry, het podcastcentrum van de Amerikaanse skeptische en rationalistische denktank
Center of Inquiry. Ze werd
geïnterviewd naar aanleiding van haar veelgeprezen boek
Freethinkers: A History of American Secularism, dat ze ondermeer schreef naar aanleiding van de aanslag in 2001 op het World Trade Center, dat een golf van religieus patriottisme teweeg bracht waarbij de seculiere staatsvorm het onderspit dreigt te delven. In het boek worden de pogingen weerlegd om het secularisme een christelijke basis toe te schrijven en de gelovigheid van de Amerikaanse
founding fathers te benadrukken. Dat blijkt bijvoorbeeld duidelijk uit een uitspraak van
Robert Ingersoll uit 1876:
We hebben god met pensioen gestuurd en hem uit de politiek verwijderd. We hebben ontdekt dat mensen de enige bron van bestuur zijn, en dat de bestuurden zelf dienen te besturen.
Terwijl religieus rechts de geschiedenis probeert te herschrijven, geeft Susan Jacoby een opsomming van de vele bijdragen van het atheïsme aan de moderne menselijke samenleving. Volgens een recensie in de New York Times redt Jacoby met haar boek de seculiere traditie van de onverschilligheid van het nageslacht.
Lees verder
Zaterdag 26 Mei 2007 at 12:00 am - Categorie: maatschappij
Jonathan Israel is een Engelse historicus die onder andere is gespecialiseerd in de Nederlandse geschiedenis van de Verlichting en het Europese jodendom.
Tijdens het jubileumcongres ter gelegenheid van het 150-jarig bestaan van de vrijdenkersvereniging De Vrije Gedachte hield hij eind 2006 in hotel Krasnapolsky in Amsterdam een toespraak over Spinoza en de vrijdenkers van de Verlichting, de voorlopers van de vrijdenkers van nu en van de seculiere maatschappij, waarin waarden als democratie en individuele vrijheid centraal staan.
Jonathan Israël betoogt dat de invloed van Spinoza (1632 - 1677) en de radicale Verlichting van de 18e eeuw op onze moderne opvattingen over vrijheid en geluk veel groter zijn dan in het algemeen wordt erkend, en dat er ten onrechte veel meer aandacht is voor de dominante, meer gematigde stroming van de Verlichting, die concessies bleef doen aan de macht van de kerk en de religieuze tradities. We moeten ons veel meer bewust zijn van de oorsprong en betekenis van de moderne humanistische en seculiere waarden, en er moet dus meer aandacht zijn voor de denkbeelden van de gemarginaliseerde radicalen.
Hieronder volgt een Nederlandse weergave van de toespraak.
Lees verder
