Lousewies van der Laan: interview
11 12 06 - 00:00 - Categorie: atheisten Gelovigen zien in haar de antichrist. Is Lousewies van der Laan bezig met een atheïstische kruistocht tegen christelijk Nederland? ,,Ik sta erg open voor goddelijke ervaringen. Ik heb maar 'n klein wondertje nodig en I'm yours.'Het was een ontluisterend moment. In de hof van Gethsemane in hartje Jeruzalem werd de romantiek van het geloof voor Lousewies van der Laan grondig om zeep geholpen. Vertelde een gids doodleuk: ,,Hier stond Jezus, daar Judas, hier werd hij gearresteerd, daar werd hij gekruisigd, en hier lag ie in de grot.'' Van der Laan: ,,Al die bijbelse verhalen werden opeens banale historische feiten. Tel daar bij op het eindeloze gekibbel tussen de drie godsdiensten in die stad - jodendom, christendom en islam. Iedereen was elkaar maar een beetje aan het aftroeven: wij zijn het ware geloof, nee wij zijn beter. God is gekaapt door kerken, godsdiensten en mannen. Daar wil ik niet zoveel mee te maken hebben.'' Tussen de kerk en Lousewies van der Laan heeft het nooit echt geboterd. Als kind kreeg ze de wind van voren wanneer zij brutale vragen stelde over het geloof. Nu zoekt ze in de politiek de confrontatie met koppige gelovigen. Christelijk Nederland heeft een nieuwe vijand. Het D66-Kamerlid wordt gezien als de antichrist, een verlichtingsfundamentalist, een 'politieke zombie' die het wetboek wil kuisen van Gods regels. De strafbaarheid van godslastering moet eraan geloven, de zondagsrust is niet langer heilig, net als de lichamelijke trouw tussen echtelieden. De felle, op de persoon gerichte reacties hebben haar verbaasd. ,,Als mensen je persoonlijk aanvallen, weet je zeker dat ze niet meer zoveel te melden hebben. Het is heel moeilijk om hierover te praten zonder dat iemand beledigd is. Het raakt mensen in hun diepste geloofsovertuiging. Maar dat heb ik van me af gezet. Jörgen Rayman zei: als ik een grap maak over een vrouwtje die bij de bakker komt, is er altijd wel een vrouwtje of een bakker die beledigd is. Maar ik heb ook ontzettend leuke brieven gekregen van diepgelovige christenen die het helemaal niet eens waren met hun politici. Die zeiden: God heeft zo'n wetsartikel helemaal niet nodig - Hij velt zijn eigen oordeel.''
Gelooft u in God?
,,Ik heb aanvaard dat ik daar nooit echt uit zal komen. Het lijkt me heerlijk als je vol vertrouwen gelooft, en weet dat er een hiernamaals is waar je naar toe gaat als je je aan wat afspraken houdt. Dat geeft ongelofelijk veel rust. Ik sta heel erg open voor goddelijke ervaringen, denk altijd: kom maar op, ik heb maar een klein wondertje nodig en I'm yours. Ik weet het niet, ik heb wel het gevoel dat er iets is.''
Een aanhanger van het ietsisme!
,,Misschien. Ik vind het ook niet zo relevant.Ik heb bepaalde overtuigingen over de manier waarop ik mijn leven zin probeer te geven. Als ik er later achter zou komen dat dat door iets hogers is gekomen, zou me dat niks verbazen, maar als dat niet zo blijkt te zijn, vind ik het ook best. Ik zou mezelf geen atheïst willen noemen. Dat zijn allemaal van die hokjes, daar heb ik niks mee. Het is natuurlijk zonde dat je maar tachtig jaar leeft en dat het dan allemaal voorbij is. Daarom is iedereen zo ontzettend bezig om onsterfelijk te worden: kinderen krijgen en in de krant komen. Als je weet dat je nog in alle eeuwigheid op een wolkje in de hemel zit, heb je dat allemaal niet zo nodig.''
Wat gebeurt er als Lousewies van der Laan doodgaat?
Geen idee. Als je overlijdt, krijg je snel de waarheid te horen. Het is een meevaller als er dan iets is. Maar van de andere kant: stel dat het daarboven eindeloos doorgaat? Eindeloos is wel erg lang.''
Wanneer bent u voor het laatst in een kerk geweest?
,,Bij de begrafenis van prins Bernhard. Ik heb daar wel een traantje gelaten. Niet alleen omdat hij dood is, maar ook omdat begrafenissen een moment zijn om na te denken: wie heb je nog en wie ben je kwijtgeraakt. Maar ik kom ook wel eens in kerken dat ik denk: waar zijn jullie in hemelsnaam mee bezig? Dan wil ik het liefst in discussie gaan. Als kind heb ik een jaar op een katholieke school gezeten. Tijdens de mis stak ik op een gegeven moment mijn hand op omdat ik een vraag wilde stellen over wat er gebeurde. Dat was helemaal niet de bedoeling. Ik vind het nog steeds erg jammer als iets onbespreekbaar is omdat het van God komt. Terwijl ik denk: Als God bestaat, dan is hij ook van mij.''
Wat vindt u ervan dat religie een steeds sterker stempel op de samenleving en de politiek drukt?
,,Geloof is in - en het zal steeds inner worden. Maar ik zie een gigantisch risico. Godsdienst wordt vaak misbruikt voor conservatieve denkbeelden. Je kunt er donder op zeggen: hoe meer het geloof weer voet aan de grond krijgt, van welke kleur of smaak dan ook, des te meer discussies we moeten overdoen. Over drugsbeleid, prostitutie, homoseksualiteit, de rol van de vrouw. Dat is onvermijdelijk. Dat komt niet alleen door de islam, ook een partij als het CDA is helemaal niet zo blij met het drugsbeleid of het prostitutiebeleid. Zij vellen daar een moreel oordeel over dat niet op feiten is gebaseerd. Laten we er dan maar eens over praten of hun standpunt echt is wat Jezus wilde. Maria Magdalena was een prostituee, die is door Jezus omhelsd. En dan gaan wij een beetje asociaal lopen doen? Forget it!''
,,Het grote risico van godsdienst is dat het niet bediscussieerbaar is. Het is een absolute waarheid. Maar als je echt in God gelooft, hoef je toch helemaal niet wakker te liggen van de vraagtekens die ene mevrouw Van der Laan daarbij plaatst? Ik heb veel lieve brieven gekregen van christenen die zeiden: 'Mevrouw Van der Laan, u heeft heel veel wijsheid nodig, dus we gaan voor u bidden.' Dat vind ik een christelijke benadering. Die mensen hebben ook allemaal een heel aardig mailtje terug gekregen. Enkele andere christenen wensen dat ik zal branden in de hel.''
Balkenende zei: we blijven een christelijke natie.
,,Dat is heel eng. Dat is even eng als: we zijn een blanke natie, of we zijn een heteroseksuele natie. Alle labels, hokjes en generalisaties zijn gericht op het uitsluiten van groepen. Het resulaat: een Turkenhokje, Marokkanenhokje, homohokje. Schoenendozen met stickers erop, dat moeten we niet hebben. Het is precies het tegengestelde van wat Jezus wilde. Hij zat geen mensen uit te sluiten, doe dat dan ook niet in zijn naam! Was hij maar hier, dan zou ie er boos over worden.''
U pleitte er ooit voor de diplomatieke banden met het Vaticaan te verbreken. Wie is eigenlijk erger: generaal Pinochet of de paus?
,,Als je erg bent, ben je erg. Je kunt ze niet met elkaar vergelijken. Pinochet heeft moedwillig mensen laten vermoorden, de paus heeft een ongelooflijke macht om goed te doen. Als je dat potentieel om goed te doen niet inzet, is dat ook heel erg kwalijk. Hij kan levens redden door het gebruik van condooms toe te staan, hij kan van alles. Hij hoeft maar met zijn vingers te knippen en het gebeurt.''
Ondertussen zitten we in Nederland opgescheept met een streng-christelijke partij die vrouwen uitsluit.
,,We zitten in de rare situatie dat we hier een fundamentalistische partij hebben die in veel andere landen verboden zou zijn, de SGP. Bij ons is die legaal. Als er nu een fundamentalistische moslimpartij opstaat die zegt: vrouwen moeten in de keuken, homo's zijn lager dan honden en we willen een theocratie vestigen, kunnen we die om die reden niet verbieden. Om eerlijk te zijn: ik ben daar ook niet tegen. Kom maar op! Leuk, al die mensen die dat willen proberen. Het gaat ze nóóit lukken. Je hebt hier conservatieve en progressieve moslims, homomoslims, heteromoslims, PvdA-moslims, D66 moslims - zelfs CDA-moslims. Zo'n moslimpartij zal verdomd klein zijn, hooguit twee of drie zetels. En dat zijn inderdaad de mensen die de Osama Bin Laden-theorie aanhangen, namelijk dat hier een kalifaat gevestigd moet worden waar de sharia geldt.''
Vindt u de profeet ook pervers, zoals Ayaan Hirsi Ali zei?
,,Mohammed? Er waren veel profeten. Ik heb onze stagiaire gevraagd om voorbeelden te geven van de huwbare leeftijd tussen het jaar 500 en 1500 in Nederland. Die lag ook vrij laag, net als in Arabië. Mohammed was wel getrouwd, voor zover ik weet, voor hij met het jonge meisje Aïsja naar bed ging. Dus in die context: Nee, geen perverseling. Wat niet betekent dat mensen er in die tijden geen rare praktijken op nahielden.''
Kiest Hirsi Ali wel de goede toon in de discussie over de islam?
,,Of Ayaan effectief is, weten we pas over tien jaar. Ik weet niet hoeveel vrouwen er zijn die haar op televisie zien en dan denken: ik pik het niet, ik ga niet met die klootzak trouwen, of ik ga naar een blijf-van-mijn-lijfhuis. Het is erg moeilijk om nu iets te zeggen over Ayaan. Je wordt meteen in het pro-Ayaan of in het anti-Ayaankamp geduwd. Als ze kiest voor de confrontatie, moet dat kunnen. Het nadeel van haar aanpak is dat veel moslims zich in de defensie geduwd voelen. Ik ben het niet eens met haar generalisaties. Bij haar wordt de hele islam bij de vuilnisbelt gezet. Net als bij het christendom of jodendom zijn er in de islam mooie, sterke punten die je eruit moet halen. Godsdienst is een ontzettend mooi concept, voor veel mensen is er niks heerlijkers dan dan bij mensen in een kerk te zijn waar je warmte vindt.''
Wat geeft u zelf eigenlijk een warm, goddelijk gevoel?
,,Er is niks mooiers dan het begin van de lente: de eerste stralende dag, 25 graden, alles in bloei, een stralend blauwe lucht, geen panty meer aan, een zomerjurkje met blote benen en sandalen. Dan kun je overal tegen, dan kun je alles aan.''
,,Maar het meest goddelijke en wonderbaarlijke is een kind krijgen. Als je een aantal cellen bij elkaar stopt, ontstaat er nog geen leven. Dan ontbreekt een vonkje. Tegelijkertijd kan ik me voorstellen dat een gelovige grote twijfels krijgt als zij een kind krijgt. Een zwangerschap is zwaar, in veel landen levensgevaarlijk. Bij een bevalling gaat het vaak mis. Alleen daarom al moet je hopen dat het geen opzet van God is om vrouwen te pijnigen. Het is heel magisch, maar zó primitief. De enige reden dat veel mensen zich überhaupt nog voortplanten, is omdat seks zo heerlijk is en orgasmes zo goed voelen. Niet omdat het zo'n prachtige ervaring is om zwanger te zijn. Ik heb een ontluisterende bevalling gehad. Ik zou daardoor nooit in een scheppingsverhaal kunnen geloven. Mijn zoon is nu acht maanden, hij heet Helix. We hebben er bewust voor gekozen hem geen religieuze naam te geven. Want dan ga je meteen denken: wat is er ook al weer met Salomon gebeurd? De dubbele helix is de structuur van het menselijk DNA. Het moest een ongebruikelijke naam zijn, van Lousewies bestaat er ook maar één.''
Auteurs: Jean Dohmen/ Sandra Donker, 24-12-2004 17:00
Auteur:
Dit artikel is 736 keer gelezen.
Reageer
