Jill Bolte Taylor over de hersenhelften en persoonlijkheid
26 07 08 - 21:01 - Categorie: wetenschap
Onverwacht inzicht
Jill Bolte Taylor
Bestel bij bol.com
Jill Bolte Taylor is een neuroanatomiste die zelf getroffen werd door een hersenbloeding. Zij legde tijdens een TED-lezing uit hoe onze hersens de werkelijkheid interpreteren aan de hand van haar eigen ervaringen toen haar linkerhersenhelft door een bloeding geleidelijk werd uitgeschakeld.
JBT. Ik begon met hersenonderzoek omdat ik een broer heb die aan schizofrenie lijdt. Als zus en later als wetenschapper wilde ik begrijpen waarom ik mijn dromen aan de werkelijkheid kan verbinden en ervoor kan zorgen dat ze uitkomen. Wat is er met mijn broer en schizofrenie dat hij zijn dromen niet kan verbinden aan een algemene en gedeelde raliteit, waardoor ze in plaats hiervan veranderen in bedrog?
Jill Bolte Taylor laat menselijke hersens zien, die zijn opgebouwd uit twee hemisferen, met eronder de ruggegraat
Ik wijdde mijn onderzoek aan deze ernstige geestesziektes en verhuisde van Indiana naar Boston, waar ik werkte in het laboratorium van dr. Francine Benes in de psychiatrische faculteit van Harvard. In dit lab vroegen we ons af: wat zijn de biologische verschillen tussen de hersens van mensen die de diagnose 'normal control' hebben vergeleken met de hersens van mensen die de diagnose van schizofrenie, schizoaffectief of manische depressie krijgen?
We hielden ons voornamelijk bezig met het in kaart brengen van het neuronale microcircuit van de hersens: welke cellen communiceren met welke cellen, met welke chemische bestanddelen, en met wat voor hoeveelheid van deze chemische bestanddelen.
Er was dus veel betekenis in mijn leven, want overdag hield ik me bezig met dit onderzoek, maar 's avonds en in het weekend reisde ik als vertegenwoordiger voor Nami, de National Alliance on Mental Illness.
Maar op de ochtend van 10 december 1996 werd ik wakker om te ontdekken dat ik een eigen hersenstoornis had. Er explodeerde een bloedvat in mijn linkerhersenhelft, en in de loop van vier uur zag ik hoe mijn hersens volkomen uiteenvielen en niet meer in staat waren om alle informatie te verwerken.
De twee hersenhelften zijn symmetrisch, maar werken op een verschillende manier en hebben elk een eigen functie
Voor wie ooit de hersens van mensen heeft bekeken is het duidelijk dat de twee hersenhelften volkomen van elkaar gescheiden zijn. Ik heb voor jullie echte menselijke hersens meegenomen. Dit is een deel van de hersens met het ruggenmerg, dat eraan hangt. Op deze manier staat het in mijn hoofd.
Voor wie weet hoe computers werken: onze rechterhersenhelft werkt als een parallelle processor, terwijl de linkerhersenhelft werkt als een seriële processor. De twee hersenhelften communiceren met elkaar via het corpus callosum (de hersenbalk), die bestaat uit zo'n 300 miljoen axonen (zenuwuitlopers). Maar buiten dit zijn de twee delen volkomen gescheiden.
Omdat ze de informatie op een verschillende manier verwerken, denkt elke hersenhelft na over verschillende dingen, ze geven om verschillende dingen. Daarom zeg ik: ze hebben hele verschillende persoonlijkheden.
Het corpus callosum (de hersenbalk): bundel van honderden miljoenen axonen (zenuwvezels) die communicatie tussen de verder gescheiden hersenhelften mogelijk maakt
Mijn linkerhersenhelft is een hele andere plaats. Onze linkerhersenhelft denkt lineair en methodisch. Onze linkerhersenhelft gaat helemaal over het verleden en de toekomst. Onze linkerhersenhelft is ontworpen om uit die enorme collage van het huidige moment details en nog meer details uit te kiezen, en nog meer details over die details. Dan categoriseert en organiseert deze hersenhelft al die informatie, associeert het met alles wat we in het verleden hebben geleerd, en projecteert ten slotte al onze mogelijkheden in de toekomst.
Onze linkerhersenhelft denkt in taal. Het is dat onophoudelijke gebabbel dat mij en mijn innerlijke wereld verbindt met mijn uitwendige wereld. Het is dat stemmetje dat tegen me zegt: hee, vergeet niet dat je op weg naar huis bananen meeneemt, want ik heb ze morgenochtend nodig. Het is die berekenende intelligentie die weet dat ik mijn was moet doen en me hieraan herinnert.
Maar het belangrijkste is misschien dat het dat stemmetje is dat tegen me zegt: ik ben. Ik ben! En zodra mijn linkerhersenhelft tegen me zegt 'ik ben', word ik afgescheiden. Ik word een enkel, alleenstaand individu, gescheiden van de energiestroom buiten mij, en apart van jou. En dit is het gedeelte van mijn hersens dat ik kwijtraakte op de ochtend dat ik een beroerte kreeg.
Op de ochtend dat ik een beroerte kreeg, werd ik wakker met een bonzende pijn acher mijn linkeroog. Het was het soort stekende pijn dat je krijgt als je in een ijsje bijt. Het greep me en liet me weer gaan. En dan greep het me weer en liet me weer gaan. Het was voor mij heel ongebruikelijk om iets van pijn te voelen, dus ik dacht, okee, ik begin gewoon met de normale routine.
Dus ik sprong uit bed en ging naar mijn cardial glider, een apparaat waarop je je hele lichaam kan trainen. En terwijl ik bezig ben op deze machine besefte ik dat mijn handen eruit zagen als primitieve klauwen die zich vastklampten aan de grip. Ik dacht: dat is heel merkwaardig. En ik keek naar mijn lichaam, en ik dacht, ik ben een bizar wezen. Het was alsof mijn bewustzijn was verschoven van mijn normale perceptie van de werkelijkheid, waar ik de persoon op het apparaat ben dat de ervaring heeft, naar een exoterische ruimte waarvandaan ik kijk naar mezelf die deze ervaring heeft.
Het was heel vreemd, en m'n hoofdpijn werd erger, dus ik ging van het apparaat af en ik loop over de vloer van de woonkamer, en ik besef dat alles in mijn lichaam is vertraagd, heel langzaam, en elke stap is heel strikt, heel bewust. Er zit geen vloeiende gang in mijn stappen. Er zit constructie in de manier waarop ik alles in me opneem. Ik richtte me eigenlijk helemaal op mijn inwendige systeem. Ik stond in mijn badkamer, om onder de douche te gaan, en ik hoorde in feite de dialoog in mijn lichaam. Ik hoorde een stemmetje dat zei: okee spieren, jullie moeten samentrekken, en jullie spieren moeten ontspannen. Dan verlies ik mijn evenwicht en beland tegen de muur. En ik kijk naar beneden naar mijn arm, en ik besef dat ik niet langer de grenzen kan bepalen van mijn lichaam. Ik kan niet vaststelen waar ik begin en waar ik eindig, omdat de atomen en moleculen van mijn armen zich vermengen met de atomen en moleculen van de muur. En alles wat ik kon waarnemen was die energie. Energie. En ik vraag mezelf: wat is er mis met me? Wat gebeurt hier?
En op dat moment werd mijn hersengebabbel in mijn linkerhersenhelft volledig stil. Net alsof iemand de afstandbediening pakte en op de mute-knop drukte. Totale stilte. Eerst was ik geschokt om mezelf te vinden in een geluidsloze geest. Maar ik werd direct gegrepen door de overweldigende energie om me heen. En omdat ik niet langer de grenzen van mijn lichaam kon bepalen, voelde ik me enorm en uitgestrekt. Ik voelde me één met alle energie, en het was daar prachtig.
En dan komt plotseling mijn linkerhersenhelft weer terug online en zegt tegen me: hee, we hebben een probleem, we hebben een probleem, we moeten ergens hulp halen, en ik denk, o jee, ik heb een probleem, ik heb een probleem. En vervolgens zeg ik, okee, we hebben een probleem. Maar direct drijf ik weer terug in mijn bewustzijn, en ik verwees heel aandoenlijk naar deze ruimte als lalaland. Maar het was daar zo mooi. Stel je voor hoe het is als je volkomen bent afgesloten van je hersengebabbel dat je verbindt met de externe wereld.
Dus hier bevind ik me in de ruimte, en mijn werk en alles wat maar stress kan veroorzaken was weg. En ik voelde me lichter in mijn lichaam. Stel je voor, alles wat je verbindt met de buitenwereld en de stressveroorzakers die hiermee verbonden zijn, die waren weg. Ik voelde een soort vredigheid. En stel je voor hoe het voelt om 37 jaar emotionele bepakking kwijt te raken! Ik voelde me euforisch. Euforie! Het was prachtig daar. Maar toen kwam mijn linkerhersenhelft weer online en zegt: hee, je moet opletten, we moeten hulp halen. En ik denk, ik moet hulp halen en me concentreren.
Dus ik kom onder de douche vandaan, kleed me mechanisch aan en loop door mijn appartement, en ik denk: ik moet naar m'n werk, ik moet naar m'n werk, kan ik rijden?
En op dat moment hing mijn rechterarm totaal verlamd langs mijn lichaam. En ik realiseer me: o god... ik heb een beroerte. En mijn hersens zeggen tegen me: wow... dit is cool!... Dit is cool... hoeveel hersenspecialisten hebben de kans om hun eigen hersens van binnenuit te bestuderen? Maar dan schiet met te binnen: ik ben een vrouw met een heel druk leven... ik heb geen tijd voor een beroerte.
Dus ik dacht, okee, ik kan deze beroerte niet stoppen, dus ik doe dit een week of twee en dan ga ik weer verder met de gewone routine. Dus ik moet hulp halen. Ik moest m'n werk bellen. Ik kan me het nummer niet herinneren, maar ik herinnerde me wel dat in mijn werkkamer een businesskaartje lag waar mijn nummer op stond. Dus ik ga naar m'n werkkamer en pak een stapel kaartjes. Ik kijk naar de bovenste kaart, en hoewel ik mijn kaartje helder voor mijn geestesoog zag, kon ik niet uitmaken of dit mijn kaartje was. Alles wat ik zag waren pixels. En de pixels van de woorden vermengden zich met de pixels van de achtergrond en de symbolen, en ik kan ze niet onderscheiden. Toen wachtte ik op wat ik noem een 'golf van helderheid', en op dat moment kon ik opnieuw aansluiten bij de normale realiteit, en ik kon zeggen: dat is hem niet, dat is hem niet, dat is hem niet. Het duurde 45 minuten om zo door een stapeltje van 1 inch aan kaartjes te ploeteren. Intussen werd de bloeding in mijn linkerhersenhelft erger. Ik begrijp getallen niet, ik begrijp de telefoon niet, maar het is het enige plan dat ik heb. Dus ik neem de telefoon en leg hem daar. Ik neem het kaartje en leg het daar. En ik vergelijk de vorm van de kriebels op de kaart met de vorm van de kriebels op de telefoon.
Maar dan dreef ik weer terug naar Lalaland, en herinner me als ik terugkom niet of ik de cijfers nu al heb gedraaid. Dus ik moest mijn verlamde arm sturen alsof het een stomp was, en bedekte de cijfers terwijl ik doorging en erop drukte, zodat ik het weer wist als ik terugkwam in de normale realiteit... ja, dat cijfer heb ik al gedraaid.
Tenslotte werd het hele nummer gedraaid, en ik luister naar de toon en mijn collega neemt op en zegt tegen me: rwoerwoerwoewoewoe. En ik denk bij mezelf: god, hij klinkt als een golden retriever. En ik zei tegen hem, het stond helder in mijn hoofd: 'Dit is Jill, ik heb hulp nodig'. En wat er uit mijn mond komt klinkt als: rwoerwoerwoewoewoe. Ik wist niet dat ik niet kon spreken en geen taal begreep tot ik het probeerde. Dus hij merkt dat ik hulp nodig heb, en hij regelt het, en een poosje later rijd ik in een ambulance naar het ziekenhuis en ik rolde me op in een kleine foetale bal, als een ballon waar het laatste beetje lucht uitloopt. Ik voelde hoe mijn energie me verliet en mijn geest zich overgaf. Op dat moment wist ik dat ik niet langer de choreograaf van mijn leven was. Of de artsen zouden mijn lichaam redden en me een tweede kans geven, of dit was misschien mijn overgangsmoment.
Toen ik later die middag wakker werd, was ik geschokt om te merken dat ik nog leefde. Toen ik voelde hoe mijn geest zich overgaf, zei ik vaarwel tegen mijn leven. Mijn geest hing nu tussen twee uiterste tegengestelde werkelijkheidssferen. Via mijn zintuigen kwamen prikkels binnen, zoals zuivere pijn. Licht brandde in mijn hersens als vuur. Geluiden waren zo luid en chaotisch dat ik het geluid van een stem niet kon losmaken uit de achtergrond, en ik wilde alleen maar ontsnappen, omdat ik de positie van mijn lichaam in de ruimte niet kon bepalen. Ik voelde me enorm en uitgestrekt, als een geest die net bevrijd was uit de fles. Mijn lichaam was bevrijd, als een grote walvis die door de zee gleed. En stille euforie. Nirwana... ik vond nirwana.
Ik herinner me dat ik dacht: op geen enkele manier zou ik de enorme grootsheid die ik was ooit weer terug kunnen persen in dit kleine lichaam. Maar dan besef ik: ik leef nog. Ik leef nog, en ik heb nirwana gevonden. En als ik nirwana heb gevonden, en ik leef nog, dan kan iedereen die leeft nirwana vinden. En ik beeldde me een wereld in met prachtige, vreedzame, gepassioneerde, liefhebbende mensen, die wisten dat ze op elk willekeurig moment naar deze wereld konden komen. En dat ze doelbewust ervoor konden kiezen om hun rechterhersenhelft in te stappen en deze vrede te vinden, en zich dan te realiseren; wat een groot geschenk deze ervaring zou kunnen zijn, wat een vlaag van inzicht zou dit kunnen zijn voor de manier waarop we ons leven leiden.
Dat motiveerde me om te genezen. Tweeëneenhalve week na de bloeding kwamen de chirurgen, en ze verwijderden een klomp bloed ter grootte van een golfbal, die op mijn taalcentrum drukte. Het kostte me acht jaar om volledig te genezen.
Dus: wie zijn wij? Wij zijn de levenskracht van het universum, rechtshandig en met twee cognitieve geesten. Wij hebben de macht om op elk moment te kiezen wie we willen zijn, en hoe we in de wereld willen staan. Hier en nu kan ik in het bewustzijn van mijn rechterhersenhelft stappen, waar we zijn. Ik ben de levenskracht van het universum, de levenskracht van de vijftigtriljoen prachtige moleculaire genieën die mijn vorm bepalen. Eén met alles wat er is.
Of ik kan ervoor kiezen te stappen in het bewustzijn van mijn linkerhersenhelft, waar ik een apart individu word, een enkel individu, los van de stroom, los van jou. Ik ben dr. Jill Bolte Taylor. Intellectueel, neuroanatomist. Dit zijn de wijs in mij.
Wat zou jij kiezen? Wat kies je, en wanneer?
Ik denk dat hoe meer tijd we besteden aan het kiezen voor het beleven van de diepe innerlijke vrede van onze rechterhersenhelft, hoe meer vrede we in de wereld zullen projecteren, en hoe vreedzamer onze planeet zal zijn. En ik dacht dat dat een idee is dat het waard is om te verspreiden.
Links:
Auteur: Vertaling: Els Geuzebroek
Dit artikel is 12116 keer gelezen.